Double Duty Prepositions

Once we have the cases figured out and we know what prepositions to use for each one of them, it's time to take another step and discover those prepositions which work with more than just one case, based on context and meaning.

DOUBLE DUTY PREPOSITIONS

między (between, among)

• Włóż zeszyt między książki. (Biernik)
  
• Między zeszytami leżą książki. (Narzędnik)
  

In the first example, the preposition is connected to a movement verb in the imperative, whereas in the second example we have a static verb.
Note also the expression "między nami" (between us) - Narzędnik
na

• Idziemy na egzamin. (Biernik)
  
• Grzyby są na stole. (Miejscownik)

If the preposition occurs after a movement verb, indicating the destination / purpose, then we use Biernik. If we want to indicate location, connected to a static verb, we use Miejscownik.
nad

• Jadę nad morze. (Biernik)
  
• Jestem nad morzem. (Miejscownik)
  

o

• Poproszę o rachunek / Pytam o zdanie. (Biernik)
  
• Mówiłam o tym zdaniu. (Miejscownik)
  

When meaning "for", "concerning", the preposition "o" is followed by Biernik, when meaning "about", it is followed by Miejscownik.
po

• Idę po wodę. (Biernik)
  
• Jestem po pracy. (Miejscownik)
  

The preposition "po" is usually followed by Biernik when connected to a verb of movement in order to express purpose. Otherwise, it is followed by Miejscownik.

w

• Pojechaliśmy w Tatry. (Biernik)
  
• Byliśmy w Tatrach. (Miejscownik)
  

za

• Pojechaliśmy za miasto. (Biernik)
  
• Byliśmy za miastem. (Narzędnik)
  

Once again, the verb decides the preposition and the case, thus we use Biernik for movement, and Ms. or N. for static vebs.